Cabdi-Qaasimoow La Kala Guur Gabalkii oo Wali Dhicin

God aad iyo aad u dheer ha qodin, haddaad qodanna ha dheerayn ku dhici-doontaana ma ogide.!
Cabdi-qaasim markii loo caleemo-saaray madaxweynenimadii maqaar-saarka ahayd ee ujeedooyinka badan lahayd, asaguna ujeedo ugaar ah oo qarsoon buu lahaa.

Waxaa heshiisku ahaa in Baydho la tago, laakiin wuxuu ka doortay Xamar oo ugu xaglinaayay inuu xigtadiisa oo Mugdisho inteeda badan xoog ku haysata si xaqdara ah xukun iyo dhaqaalo gacanta ugu galiyo, badadeedna gabood iyo gacmo uu adeegsado uga dhigto. Fagradaan oo uu ka bartay kaligi-taliyihii Ina Siyaad oo uu muddo dheer gacan-yare u ahaa.
Cabdi-Qaasim waxaa u qarsoonaa inuu burburiyo maamulada dalka ka jiray oo nabad iyo horumar muujiyey, adduunweynahana tusay in Somaliya aysan dad xun wada ahayn ee ay jiraan qaar samaha iyo wanaagga wax-walba ka hormariya.
Haddaba, si uu taa u qariyo iyo xumaha Xamar yaalay, ayuu wuxuu bilaabay olole uu kula dagaalamaayey jiritaanka maamuladaas asagoo xoog, dhaqaale iyo wax-magarato u dhalatay intaba u adeegsaday carqaladayntooda iyo kala daadintooda.

Ina Salaad wuxuu amaaminsanaa ama u qarsoonaa in marna aanay ka guurin guryaha, beeraha, iyo gobolada ay qaraabadiisu xoogga ku haysato, kuna taakuleeyo fagradaan dhul-doonka ah. Ugu horraytiiba wuxuu gacantii ugu horraysay u fidiyey kuwii xaqdarada ku qabsaday dhulalkii dadkii lahaa laga bara-kiciyey ee kala ahaa: Jubbooyinka, Shabeelada Hoose iyo agagaarka Xamar cadde.

Raggii u dhashay reer Puntland oo uu Cabdiqaasim u adeegsaday carqadaynta maamulkii ay dadkaasi samaysteen, si ay uga nabad-galaan dabkaan ka shidan Somaliya mid mid ayuu uga takhalusay markuu arimuhuu ka lahaa ka oofsaday. Waxaa ugu horreeyey Ina Galaydh, waxaa ku xigay Kinkoon, Ina Habaana har dharaar ah buu ka huleelay; Walaalkay Jaamac Cali Jaamacna meel cidlo ah buu uga tagay, markuu arkay inuusan fulin karin shaqaduu u dirsaday oo ahayd kala daadinta dadka reer Puntland.
Cabi-qaasim Salaad wuxuu door-biday Xasan Abshir oo ay muddo dheer si wada jir ah Maxamed Siyaad ugu wada shaqaynayeen, uuna Ina Salaad ogaa in Xasan yahay nin ku wanaagsan qaadashada awaamiirta madaxweynihiisa, haddii dantiisa loo fulinaayo, ayuu u magacaabay wasiirka kowaad ama gacan-yare u adeegga, dagaalkii Garoowe uu ku hayeyna gacan kusiiyo. Markii arintaa si wanaagsan ugu fuliweysayna Ina Booy wuxuu bilaabay dibu-gurasho iyo ka gaa-gaabsi uu kula dhaqmo Xasan Abshir; Xasanna wuxuu dharaar cad arkay asagoon waxba ahayn oo saxiixiisii iyo amarkiisiiba midna soconayn.
Digil iyo Mirifle waxay ka mid yihiin dadkuu Cabdi-qaasim danbiyo dadban iyo kuwa cadba ka galay, asagoo adeegsaday dad u dhashay qowmiyaddaas. Wuxuu u tafa- xaytay siduu u kala daadin lahaa midnimadoodii, colaadna dhexdooda uga abuuri lahaa. Wuxuu Deerow u adeegsaday siduu u caraabin lahaa oo meel cidla ah uga soo hari lahaa Ina Galaydh.
Madaxdii Itixaad oo taageerada iyo ciidanka ugu deeqay dibu gurasho iyo dhumaalaysi bay bilaabeen, ka dib markii ay ogaadeen inay Tuke canbaar leh ay adduunka ka yihiin oo la ugaarsanaayo, ha i sheegin iyo hay sheegan bayna ku kala maqan yihiin.

Haddaba, Cabdi-Qaasimoow, wax walba oo xumaan ku bilowda oo aan xaq ahayn cawaabin xumada ay leeyiin iyo meesha ay ku dhammaadaan, waxaa la hubaa inaad macalin maanta aad u tahay, waayo waxaad ka mid ahayd taliskii Ina Siyaad, meeshii uu marayna waad ogeyd, maantana kii Carte oo laguu caleema-saaray asagoon gaarin waqtigii aad qabsateen baa gabalkii ka dhacay oo aad mugdi iyo meel madow aad soo istaagtay.
Godkii dheeraa eed qoday maanta Mudane Cabdiqaasim Salaad Xasanoow adaa ku dhacay, sidaad uga baxdaana la arki-doonaa!

Raage Jama
jamarage@aol.com
U.S.A

---

Asalaamu calaykum waraxmatullaahi wa wabarakaatuh dhamaan somaali inta somalinimada jecel iyo webka ay ku wada kulmaan ee mudugonline. Waxa igu kelifay inaan soo qoro maqaalkan-- dood aan ka maqlay jimcihii idaacada BBC da ee u af duuban yuusuf garaad, uuna dooda u qaybinayey laba oday oo somaliyeed, hadaba su'aalaha yuusuf uu danta gaara ku watey ee uu weydiiyey waxaa ka mid ahayd federalka somali lagu dhaqayo somaliland ma ka soo qayb gelaysa mise?

Hadaba su'aashaas somaliyi inta ayna ka jawaabin, waayo somalilanda maanta? ma waxa weeye tii uu ingiriisku magaca u bixiyey, mise waa qayb ka mida tii magacaa la odhan jirey wixii 60kii ka horeeyey, hadaba akhristow X somliland (before 60) waa qayb ka mida somalilanda maanta iyo qayb ka mida puntlanda maanta ,mar hadii ay puntland joogtoshirka waa(dismiss case), markaa yuusuf garaad ujeedadii?-- yuuse qaldi karaa mise shirka somaaliyi u dhantahay ayuu masiirkiisa bedeli karaa ( I think --the game is over mr yuusuf garaad).shirka somali uga soconaya kenya inta ka soo qayb gashay way joogaan,somalilanda maanta waa loo qoondeeyey xaqeedii iyo kuraasteedii ay ku lahayd somali beel ahaan-- hadaanay hore u iman shirka bilowgiisii, hadaba waa la sugayaa iyo wejiga 3aad,waana ka mid shacabka somaliyeed ,hadii hore wax uga lumeen beelahaa, hadaba maamulkooda u gaarka (dawlad goboleedkooda) ha ku dhisteen gurigooda iyagoon somalinimadii ka tegin.

Waxaan ku soo gabagabaynayaa inaan sadex hal I dhaahdo: a) somaliland, b) yuusufgaraad iyo noociisa, c)shacabka soomaaliyeed. Hal waxaan idhi somalilanda maanta - - walaalayaal (somalinimo,islaamnimo) ha isku deyina inaad somali gees uga baxdaan idinkoo beelbeela -nebigeena naxariis iyo nabad gelyo korkiisa ha ahaatee wuxuu yidhi bahalku wuxuu cunaa
ka goonida ugu baxa. Halna waxaan idhi sixun wax u doonka beeshiisa u afduubaya dadka - - (cala sha `an masiirka ummada), uuna ka waantoobo xadida mediada ummada waayo cun cun waxa ku xiga cuni waa.

Halna waxaan idhi shacabka intiisa kale - - waa inay (waantoobaan) ka waayo qaataan wixii hore ee soo maray si taariikhdu u saxdo khaladkooda hana ogaadeen shacabku inay u iman doonto waa cusub (dhibka laga baxayo)--waa la doogiye yaan la dacaroon.
Wa bilaahi tawfiiq.

Axmed Moxamud
moxamud19@hotmail.com

---

Qofka qoomiyad hogaaminayaa wuxuu matalayaa magacooda iyo aragtidooda labadaba; Markuu hadlo wuxuu ku hadlayaa afka ummadda uu matalaayo, hadduu khaldan yahay iyo hadduu saxan yahayba. Markii larabo in qowmiyad la ogaado heerka ay ka gaarsiisan tahay dhinaca Xadaaradda iyo Ilbaxnimada waxaa la fiiriyaa hogaamiyahooda.

Haddaba, anigoo xushmad iyo karaamo weyn u haya qowmiyada Muddulood, ogna inay intooda badani dad wanaagsan yihiin, dhibaatada ka dhacday Somaaliyana qaarkood si xun u wax-yeelaysay, ayaa maanta waxaa nasiib-darro u eg in Suudi u ekeysiiyo inay yihiin kuwa nabad Somaliya ka dhalata hortaagan.!

Aragtida Yalaxoow, oo ku fadhida sida loo kala xoog badan yahay ha laysu xukumo, reer Muddulood ma ku raacsan yihiin? Muuse ma og yahay inay Somaliyi walaala tahay oo aysan kala xoog iyo xoola badnayn, isuna baahan tahay?
Walaalkeen, Yalaxoow, wuxuusan aqoon u lahayn qabiilku inuu yahay cudurka ugu xun ee bini'aadan ku dhaca, Mana oga inuu meesha aan maanta fadhino uu nadhigay, asaageena uu inaga reebay.

Xaaji Yalaxow, walaalaheen Abgaal ummadda Somaaliyeed waa hogaamiyeen, ayagoo ku mahadsan, mustaqbalkana waa hogaamin-doonaan haddii Alle idmo, ayagoo leh aragti ka duwan middaada oo ah Somaalinimo, walaalnimo iyo aqoontooda iyo karaamadooda oo lagu doorto. Maanta waa maalintii aan wada sugaynay inaan mar labaad walaalowno oo dhibaatada iyo dhibtaan aan ka baxno, waana maalintii lays-wada cafin lahaa, gacmahana lays-wada qabsan lahaa ee ma aha maalin lagu doodo Xamar anigaa xaabada, ukunta iyo caanaha keena ee waa in aan madaxweyne ku helaa. Ma qabo in aqoonyahanada iyo waxgaradka reer Muddulood la aaminsan yihiin fagradaan foosha xun ee uu Suudi lasoo shirtago mar-walba ee Qabiilka salka ku haysa, laakiin waxaa hubaal ah in dad badan oo aqoon yari, waaya'arag la'aan iyo cadiifad qabiil la jidbaysan ay mar-walba u riyaaqaan fagradda uu aaminsan yahay Xaajigu.

Su'aasha u baahan in lays-weydiiyo maanta waa sida ay uga jawaabidoonaan qowmiyada reer Muddulood aragtida Muuse iyo inay noqondoonaan kuwii lagu yaqiin samirka iyo durqaadka ee la oran jiray "Abgaal la daris nabadda bay ku wanaagsan yihiin". Dhowr iyo tobankii sanno ee ina soo dhaafay dadkii Somaaliyeed isbadal weyn baa ku dhacay dhinacyada dhaqanka, akhlaaqda iyo dulqaadkaba. fagradda Xaajiguna uma eka mid ka turjumaysa aragtidii lagu yiqiin reer Muddulood, haddaan cudurka dad badan ku dhacay uusan haleelin, mana aha mid caafimaad qabta oo la saan-qaadi karta marxalada maanta taagan.

Raage Jama
jamarage@aol,com
U.S.A