Wararka Mudugonline


Qoraalada Maanta ee akhristayaasha waxaa ka mida:

>Hargeysaay Arinta Cadde Muuse Ma caddee Ha Caddaato:
>
Qaxootiga reer Puntland baa burburinta Puntland loo adeegsaday
>Muqdisho Dalka Culayska Ka Qaad
>
JAALIYADAHA DAAROODKA WAQOOYI ( EAST SOMALILAND ).
>
Nacaybka reer Puntland loo qabo iyo Nacasnimada haysa.

Hargeysaay Arinta Cadde Muuse Ma caddee Ha Caddaato:

Nabaddu waa qaali oo lama qiimayn karo, waxa ummadi heshaana ayadaa ugu wanaagsan. Waxaa lagu gaaraa horumar iyo baraare, dadkana waa isu soo dhawaysaa oo jacayl iyo raxmad bay ku beertaa.
Haddaba, Somaliya labada meelood ee nabaddu ka jirtay ardhawaalahaan waxay ahaayeen Hargeysa iyo Garoowe oo qoomiyadaha labadaan deegaan dugsada ay naruuro iyo nasteexo nabadeed heleen. Waxay gaareen horumar dhinac walba leh oo dhaqan-dhaqaale.

Nasiib-darro, waxaad moodaa in midkood ilaawey maanta macaanka nabaddu leedahay iyo xanuunka iyo halaaga dagaalku leeyahay. Qoladaan oo maanta Daahir Riyaale gurbaanka colaadeed u tumaayo, kuwo badan oo daba-socdana ay rooxaantii dagaalka ay hayso oo aad u jidbaysan, indhahana isku haysta, si wanaagsanna maskaxdoodu u shaqaynayn, inlayn jidbaa haysee. Dadkani maanta waxay u olalaynayaan inay burburshaan daganaashihii iyo nabad ku wada noolaanshii dadkii walaalaha ahaa ee ku kala abtirsan jiray Garoowe iyo Hargeysa. Wuxuu Ina Riyaale faraha lasoo galay arimihii gudaha ee reer Puntland, asagoo marti galinaaya danbilayaasha iyo inta kasoo horjeeda jiritaanka Puntland, taas oo ah cadaawad qaawan oo aan la qaadan karin.

Muddo aan dheerayn waxaa carar ku tagay cariga reer Hargeysa nin layiraahdo Cadde Muuse oo watay hanti qaran oo uu kala baxsaday Puntland, waxaa dadweynaha reer Puntland ka codsadeen inuu Daahir Riyaale usoo celiyo hantidooda. Dadka reer Hargeysa iyo Daahir midna jawaab waafi ah kama bixin, oo aan ahayn hantaaqo dagaal iyo hanjabaad la mida kuwa marka qofka qaadka cunaa markuu marqaamo oo kharaarku ku tago uu wuxuu rabo ku hadlo oo wax-yaabo dhalanteed ah oo aan dhici karin istuso inuu samayn karo. Waxayna ku hadaaqayaan maanta inay dabar-goondoonaan dadka ku nool dhulweynaha Puntland. Fagradaan oo xataa dadka marqaansani aysan ku fakari karin!!!

Daahir Riyaale Kaahinow, haddaad gacan u fidiso Cadde Muuse waxaad dab ku shidaysaa Minankaaga, haddii aan kuu jilciyo oraahdaan waxaad gubaysaa gurigaaga, danna uguma jirro reer Hargeysa iyo Garoowe labadaba. Haddii aad iska dheerayso ninkaan dadkiisii lasoo diriray waxaad qayb weyn ka qaadan-doontaa nabad ku-wada noolaanshaha dadkaan dariska ah. Waxaa lagaa sugayaa war cad oo aan leex-leexad lahayn ee ah taageerada Cadde ama iska dheeraynta dhibtiisa.Ina Riyaalow, nin aan dagaal aqoon baa ku deg-dega, dabadeedna ku jaba ee si fiican uga fiirso ficiladaada iyo gurbaanka dagaalka ee aad tumayso, horay baa dad badan oo Somaaliyeed rooxaantaa dagaalku ugu dhacday, dabadeedna maal iyo nafba ku waayey oo ku bas-beeleen.

Raage Jaamac
jamarage@aol.com
USA.


Qaxootiga reer Puntland baa burburinta Puntland loo adeegsaday

Dadka reer Puntland ee ku noolaan jiray Xamar ilaa Hargaysa balaa ku habsatay maxaa yeelay waxaa laga soo barakiciyey Guryahoodii waxaa la dhacay Maalkoodii waxaa la kufsaday Gabdhahoodii intaana loogama daba harin ee xataa Magaalooyinkoodii ayaa Maalin cad laga soo dhaqaaqiyey.waxaana loo gaystay gumaad.

si ay Gumaadka lala maagan yahay uga nabad galaan Waxaanay Dadku u kala qaxeen afarta Jiho iyo Shanta Qaaradood ee Aduunka, Meesha marka kuwii Dibada u qaxeen ay Qaxootinimo u heleen sidaasna ay Dagaalkii sokeeye iyo Gumaadkii lala maaganaa uga fogaadeen, Caruurtoodii iyo Haweenkoodiina ay Gabaad ugu heleen waxay kuwii Gudaha joogay ku khasabtay in ay Cadowgaa iska difaacaan iyo in ay raadiyaan si ay Caruurtooda iyo Haweenkooda ugu heli lahaayeen Gabaad ay Cadowga u soo mici lisanaya uga galaan, waxayna dhisteen Maamul iyaga u gaar ah oo Cidamadiisa iyo Hay´adihiisa wata, Maamulkaas oo loogu Magacaabay Puntland wuxuu noqday Hoy nabadeed, Dhufays adag oo Cadowga looga Dhuunto iyo waliba bartii Saadka iyo Sahayda kismanyo.

Maamulkaasi wuxuu cadowga ku noqday laf dhuun galay waxaanay ogaadeen Cadowgu in aanay reer Puntland ciilikarin in ay iyagu is ciilaan mooyee, taas ayaana kaliftay in ay ku dhaqmaan Siyaasada ah Mas maxaa laga dilaa oo ay Geed dheer iyo Geed gaaban u fuulaan, God kastana u galaan, Sidii ay Maamulka Puntland u burburin lahaayeen.

Waxaase isku daykasta iyo dibin daabyo kasta oo Puntland lala maagana Hal Bacaad lagu lisay ka dhigtay isku Duubnida ay Dadka gudaha Puntland jooga isku duuban yihiin.

Isku day badan ka dib waxay ogaadeen in aanay Dadka gudaha Puntland jooga dagnaan ka helayn, taas yaana keentay in Cadowga Puntland Biidhi qaatayaal reer Puntland ah oo Burburka Puntland ka qayb qaataan Dibadaha ka baadi qoobaan, iyagoo waliba Baadi goobkoodii ku jiheeyeen Dalalka Qaadka aadka looga cuni sida Kinya oo ay iyada markiiba ka keleen Kooxdii Kismanyo ku qayishay iyo Ingiriska iyo Holland iyo Waqooyiga Qaarada Maraykanka oo iyagana laga helay Kooxaha Puntland birta saaray.

Sababaha keenay in meelahaa Qaadka aadka looga cuno laga helo Dadka Kismanyana bixiyey, Puntlandna burburiyey waa Dadka oo badanaa labo Kooxood u ku kala qaybsan oo kala ah.

  • Koox Qaadka cunta oo waxay Dad iyo Dal aduunyo dan ka leeyihiin jirin badanaana si Sheekada Qaadku aanay u xumaan Cadowga Puntland u marxabeeyaan dabadeedna sidaas ku aamina waxa ay Cadowgu Puntland ka sheegayaan oo markaas iyaga oo Dacaayadaas iyo waxa Warbaahinta Cadowga ka maqleen ku duulaya iyo xoogaa Lacag ah oo la siiyey sidaas uga qayb qaataan Burburinta puntland waxaanay Kooxdaas badana Majaalista Qaadka ka soo qoraan Baaqaq iyo Tacsi dhiilo Colaadeed xambaarsan.

  • Iyo Koox Qaad diid ah oo Alitixaad iyo Ururada Xagjirka ah ka tirsan sidaasna iyaga mabda ahaanba ka tahay in ay Puntland burburiyaan maxaa yeelay Madaxdoodii oo dhan waxay fadhiyaan Xamar.waxaana amar lagu siiyey in ay Puntland burburiyaan, Waxayna si ay taas u gaaran soo qaban qaabiyaan Maqaalada iyo Tacsiyadaha Colaada xambarsan oo ay wabila ka soo saxeexan Dadka Qaadka u fadhiya..

Iyaga oo Cadowga Puntland si gaar ah labadaas Kooxood sidii ay Dad uga helilahaayeen Culaska u saareen ayaa haddana waxaa jira labo Kooxood oo kale oo yagana noqdeen kuwa uu Cadowga ka soo Ururiyo xataa Wadanada aanu Qaadku ka jirin waana

  • Koox Saban Samaadkii badanaa Xamar iyo Hargaysa ku noolaayeen, dana ka lahayn in ay Puntland jirto iyo in kale, kuwaas oo ay Daltabyadii dibada ku qabsatay ilowsiisay Dhibkii Xamar iyo Hargaysa ka soo gaartay,.waxanay Daltabyadu ay Xamar iyo Hargaysa u hayaan gaarsiisayna heer ay Dhalanteed rumaystaan oo ay iska dhaadhiciyaan in Xiriirkii Dadka ka dhaxayjiray wali sidiisii yahay ama ku soo noqon doono.

waxaana Maskaxda Kooxdaas wali ka dhisan Magaalooyin Xaafado,

Guryo iyo xiriiro Bulsho oo waa hore burburay, sidaas ayey iyaga oo

Dhalanteedkaa dhab ka dhigtay u xusul duubtaan sidii ay Xamar iyo

Hargaysa ugu noqon lahaayeen, si ay taas ugu suurto gashana waxay

diyaar u yihiin in ay Puntland Jiscin iyo Sahay ahaan u sii iibsadaan.

waxaanay Kooxdaasi dibaha ugaga yimaadaan oo kaliya in ay Puntland

wax ka burburiyaan.si ay Xamar iyo Hargaysa soo dhawayn uga heli

lahaayeen.

  • Iyo koox Sabankii Siyaad Bare soo barteen in ay Soor quureed qaataan oo waxay iyagu markasta Boorsada ku sita Beeshoodo oo ay ka beeciyaan Cidii Lacag ama Jago siinaysa, kamana fakirn ama dan kama laha haadaanta ay Dadka ay ku danaysanayaan ku habsan doonta.

Kooxdaasi waa jalayaal oo waxay la jal yihiin Cidii Jeebka u buuxisa.

Iyagoo Cadowgu reer Puntland afartaas Kooxood dibadaha ka soo kaxaysteen ayey ku guulaysteen in ay Puntland Bowdka uga soo dhacaan oo ay isku Duubnidii Gudaha Puntland ka jirtay dhaawacaan.

Waxaana si dhaawacaas markasta loo danqiyo Cawoga Puntland tidceen Warbaahin Aduunkoo dhan ku teedsan oo ay ka mid yihiin Homepageyo Magac reer Puntland maqaar saar ahaan u wata oo badanaa Xamar laga leeyahay iyo Raadyayaal Qaarkood Caalami yihiin sida BBCda Laanta Afsomaliga iyo kuwo FM ah oo ay dhamaantood Cadwoga Puntland leeyihiin.

Dhamaan Warbaahintaas waxay u adeegsanayaan sidii ay Ray´ga dadka reer Puntland u khaldi lahaayeen, iyo sidii ay u heli lahaayeen Dad dibadaha jooga oo dayeysan oo ay duufsadaan, kuwaas oo Sheekada Haadba Haad kici ka dhigayaan oo Dadka gudaha Puntland sidaas maamulkooda uga horteenaya,

taas oo keenaysa in uu cadowgu gaaro siduu rabay.

Hadaba waxaa cad in Puntland dibadaha laga burburiyey ee reer Puntlandiga Gudaha joogow yow idiin rarin Qof aan idiin furi doonin oo yaanay idin qixin kuwo iyagu Qoxootinimo haysta.

Mahadsanin

m.jagne
djagne@hotmail.com


Muqdisho Dalka Culayska Ka Qaad

Cabdullahi dadka Puntland waa wadanayiin ee qoriga ka daa.
War iyo wacaal toona ha sheegin , Kornaylka hadal ma leh oo ina Suudi Yalahow weli ugama jawaabin warki ka soo yeeray oo ahaa"majo waxaay u laabmaan meesha madaxa jiro" ,Eldoraatna waa bukaan socod, Puntland farahiisa kuma jirto oo hoos ayuu u qabiileeyay xoogna u adeegsaday in daacad loo ahaado ,nabadi ay sanadahan danbe ku nasteen iyadana waa la degay,beerki reer galbeedka ma caqli xumo ayuu ku soo siyaadiyay misa arrinta waa wax walba ha mareen meeshi ay martay SSDF oo kornaylka zamanka ma badelin , kornaylka miyuunan ku cibra qaadan xaalkaay ku danbeeyeen dagaaladi waddankeena ka aloosnaa ee ku salaysnaa xoog ku gaar madaxtinimo tan iyo inti la eryay rejiimki ina Siyad Bare madaxda ka ahaa iyo hoos ugu noqashada reerkaada bohal aad ku dhacdo kaagama horeyso, ma arkin kamana fa'iideysan dhibka haysta kuwi magaalada Muqdisho dhashooda la dhacay madaafiicda si ay u helaan sad aynan baran xil qaadkiisa culayska uu ku leeyahay nimaan ilaah ka baqin ,kornaylka ma hilmaamay in uu xabsiyada dalka itoobiyo ku xirnaan jiray iyo wuxuu u xirnaan jiray masa waa ka ilduufay in siyaasada masaalix tahay saaxiib joogtaana aynan lahayn, tolow darsigan qoyan ma ka faa'iideysan doonaa, kornaylka oo deriska u soo digay si ay ugu qaybgalaan aroskiisa ka dhacayo Eldorat waa siduu jeclaaye isla markaasna ku howlan adkaynta gacan ku haynta Puntland ayaa mar kaliya ku soo baraarugay Muusa Suudi oo ku leh madaxtinimo misaankeeda ma lihid ee cagaha dhulka la hel iyo kaabihiisi Meles Sanaawi oo ku leh warka Muusa Suudi haka jawaabin haddeer ee u gaadi ilayn warar cusub ayaa naga soo gaaray dhanka Maraykanka iyo saaxibadeena aan dadaalka ugu wada jirno dabargoynta wax lagu sheego argagixisada oo ay noo dheertahay in aan mar kale daraasa ku sameyno Muqdisho yaa qaban karo laguna kalsoonaan karaa oo aan masaalix is dhaafsankarnaa, haddaba waa su'aal aan jawaabteeda madaxa daalineyn Cabdullahi weli rajo miyaa kuugu danbeyso in aad gacanta ku dhigto awooda u sareyso ee Soomaaliya adiga oo og in aad ka dhamaan la'dahay diidmada kaaga imaanaysa beeshaada iyo gaar ahaan gobalka Bari oo ah halbowlaha dhaqaalaha ee dowlada Puntland iyo dalkeena guud ahaan oo ah meel lagu gorgortamo qabiilka qaranimo ka hor.


Cabduqaasim haddii cahdi la wada galo naftaada ayaa cahdigaas fulintiisa laga bilaabaa
Qaab xuma u socodka ma ina Yuusaf ayey ku ektahay misa waa mid hogaamiyayaasha Soomaalida intooda badan saameyso ,su'aal uma baahna oo Dr Cabduqasim ayaaba ka daran oo jaakatki jabuuti looga soo xiray ka hor dhamaaday maantana joogo in uu u caga jugleeyo jufadiisa gaar ahaan kuwi soo dhisay haddana doonaya in ay iska fogeeyaan kol haddii uu fashilmay magacoodina la haray ina caydiidna leeyahay abti awalba annaga ayaa idin wadnay oo indha saasa siyaasada kuma aadan lahayn ee ku ekaada boob iyo qoryaha oo aad noo qaadaan, waxaay maanta arrinta joogtaa waa Al-Itixaad iyo iguma dhihi kartid afkaadana edeb u yeel haddii kale madaafiicda gacantayda ku hartay walaal waan adeegsanayaa,waxaa intaas u dheer in laga cunay xoolaheey boobka ku tacbeen 12 toban sano iyo kisti baryada dibada looga keenay oo Soomaali weyn loogu tala galay iyo gogasha bukaanka ah ee Eldorat oo Deerow iyo Xasan Abshir leeyihiin reerkaada ma mathalno ee reeraheena ayaan mathalnaa . waa su'aal muhima oo aan jawaabteeda madaxa daalineyn, dagaalki aad u wada gasheen madaxtinimo iyo ilaalsiga xoolihi aad boobka ku soo xareyseen ma ka harteen misa weli raja ayaa idinku danbeyso in aad gacanta ku dhigtaan awooda u sareyso ee dalka Soomaaliya adiga oo aan garan dowlad mar kaliya madaxda dowlada ugu sareyso ma u dirsataa wada hadalo aan la garanayn salkooda,ujeedada ka danbeysa iyo waqtiga ay ku egyihiin,adiga oo ku soo haray u khudbeynta haweenka,caruurta iyo inta taakta daran oo aad la degtay deeqihi baryada loogu keenay, saddexdi sano dushaada ayey ku dhamaatay adiga oo aan mari Karin wadada hormarto villa Soomaaliya(guriga dowladda) gelid warkeedaba iska daa.

Xuseyn ninki gurigiisa qurxiya ayaa mid kalana ku daro ee degmada Dagaari weligaa ma taktay.

Waxaa la leeyahay kuranki uu dhalay Generaal Caydiid ayaa magaalada Eldorat tartartan ugu jira qabashada hogaanka Soomaaliya ,oo wiilka ma hilmaamay in uu itoobiya ku joogay baxsad uu waddanka kaga maqnaa mudda sanad ka badan isaga oo ka cararaya ina Daylaaf jameecadiisa keddib shirqoolki uu ka badbaaday ee loogu dhigay deggada magaalada Muqdisho oo ay ku nafwaayeen dhamaan saraakiishi ka soo qeyb gashay gogashi lagu khaarijin lahaa misa hilmaamay raggan in ay dilaan doonayo in ay ka soo baxeen dugsigi aabihiis ,madaxtinimadana ay kaga weyn tahay nolasha wiilka macalinkoodi oo isagaba ku nafwaayay raadinta kurisigaas Soomaali oo dhan la haray,wiilka ma hilmaamay heshiiska qaahira isaga iyo Cali Mahdi ku dhexmaray halki uu ku danbeeyay iyo reer Muqdisha waxaay ka yiraahdeen ,haddaba waa su'aal aan jawaabteeda madaxa daalineyn ina Caydiid weli raja miyaa kaa heyso hanashada madaxtinimada Soomaaliya adiga oo aan haba yaraatee meel ku sheegin salbalaarti aabahaa kaaga dhuuntay ,meelna aadan ku ogaan mujaahidiinteedi, taageerayaasheedi iyo shaqaalaheedi, adiga oo aan awood u lahayn dhayida nabaradi aabahaa u geystay Magaalada Muqdisha iyo dadkeeda gaar ahaan iyo Soomali oo idil guud ahaan.

Muqdisho heeryada iska qaad,dalka iyo dadkiisana culayska ka qaad.
Arrin waxaay ku biya shubtay in ay muuqato in aan lagu caana maalayn guul laga gaaro shirka bukaan socodka ah ee Eldorat uga socda Soomaali weyn sidaa darteed waxaa caddaan ah in ay talo ku soo aroortay Muqdisheey heeryada iska qaad, dalka iyo dadkiisana culayska ka qaad .
hogaamiyayaasha aan kor ku soo xusay,hogaamiyayaasha reer Baydhabo ee tartanka ugu jiro daadinta dhiiga taageerayashooda iyo burburinta magaalada Baydhabo iyo hogaamiyayaal badan oo aynan suurta galayn in aan maqaalkan ku soo wada xuso halgankooda siyaasadeed iyo dhiiga ay daadinayaan iyo dhiiga ay horay u dadiyeen waxaa sabab u ah oo keliya rabitaankooda in ay mar uun jaga ka qabtaan hadii lagu heshiiyo xukuumad soomaaliyeed waxaana xaqiiqo indhaha aan laga qarsan karin ah in aynan marnaba u maqnayn danaha deegaanada ay ka soo jeedaan iyo taageerayaashooda, dhaqan xumadoodana waxaa ummadda Soomaaliyeed ka badabaadin karo dadka reer muqdisho oo nabadeeyo caasumada Soomaaliya ilaaheey idinkiis.
"Korka meel ka mid ah haddii ay jirato korka intiisa kalana waa la qabaa" jirada Soomaaliya waa Muqdisho waxayna jiradeeda ka bilaabatay damac qabiil iyo dagaal qorsha la'aan ah oo lagala hortagay xukuumadi Maxamed Siyaad madaxda ka ahaa iyo marki la riday oo ay soo baxday dulduleeladi qabiil qabiil xukunka ka tuuray oo aan heshiis ku ahayn talo wadaag ,qorshahiisana aynan ku jirin mabda' ka duwan kii ina Siyaad wadankeena ku dhaqayay 21 sano dalkana u horseedi karo qaranimo iyo In laga fogaado wixi keeni karo qarankeena oo iftiinkiiso damo, nasiib daro ma dhicin in lala yimaado xilkasnimo iyo caddaalo wax lagu qeybsado oo ummadan lagu dhaqo, waana muuqataa foolxumada aan ku jirno laga soo bilaabo 12 sano ka hor ilaa haddeer waxaa iyadana looga bixi karaa Dadka reer muqdisho in ay la yimaadaan midnimo, xilkasnimo, dulqaad badan, wada tashiyo ku salaysan ixtiraam iyo dhageysiga talooyinka dhamaan dadka asal ahaan ka soo jeedo deegaanka Muqdisho iyo dadka degan magaalada oo ay khuseeyso nabaddaynta Muqdisho si maamul mideysan loogu sameeyo gobalka banaadir iyada oo la tixgelinayo xaqa ay u leeyihiin gacan ku dhigida maamulka Muqdisho dadka loo yaqaan deegaanka isla markaasna la dhowrayo xaqa dowladda ku leedahay caasumad ahaan iyo xaqa u sinaanta joogitaanka iyo ka shaqaysiga dadka Soomaaliyeed guud ahaan, nabad waddankeena ku nasto waxaay ku xiran tahay reer muqdisho oo soo afjaro colaada, daawana u helo jirada taal caasumadi Soomaaliyeed ugana gudba iskaashi ,wada shaqayn iyo iyaga oo intaas keddib Soomaali weyn ugu yeero gogal lagu dhameeyo dhibka Soomaliweyn kala gaaray laguna soo dhiso qaran ku shaqeeyo caddaalo iyo sinaan lagu dhaqo ummadda Soomaaliyeed.

Abdalla Moalim Mahamud(Siyaasi)
Moallem10@hotmail.com


JAALIYADAHA DAAROODKA WAQOOYI ( EAST SOMALILAND ).

Ku: Qaramada Midoobay. 06.01.03

Ku: Ururka Midowga yurub.

Ku: Ururka Midowga Afrika.

Ku: Wadamada Deeqda Bixiya.

Ku: Maxkamada Aduunka ee Heeg.

Ku: Ururada Samafalka ee Qaramadda Midoobay

Ururada Deeqda Bixiya

Ururada Samafalada ee Caalamiga ah.

Ku: Ururada Xuquuqda Aadamiga.

Ku: Dhamaan Beelaha Soomaaliweyn.

Ku: Saxaafada madaxabanaan.

Ujeedo: Heshiis kuma nihin gooni u go'is Somaliland iyo kala qoqob Soomaaliyeed

Sida aad ogtihiinba Gobolada Waqooyiga Soomaaliya waa degaamadii uu Ingiriisku Gumaysan jiray ( British Somaliland ) waxayna ka kooban yihiin Goboladda Sool, Sanaag, Togdheer, Waqooyi Galbeed iyo Awdal waxaana wada dega Beelaha Dir iyo Daaroodka Waqooyi.

Dirku: waxay degaan Gobollada Awdal, W/Galbeed iyo qaybo ka

Togdheer iyo Sanaag. GALBEED SOMALILAND

Daaroodku: waxay degaan Gobollada Sool iyo qaybo ka mida Togdheer

iyo Sanaag. BARIGA SOMALILAND.

Markii Dawladii Soomaaliyeed burburtay waxay Beelaha waqooyi isugu yimaadeen Magaalada Burco oo ay ku gaadheen heshiis xabadjoojin iyo nabadgelyo.Hadaba waxaa dhacday in Beelaha West Somaliland ( Dir ) ay heshiiskii nabadgelyada si khaldan u isticmaaleen iyagoo ku daray qodobo been abuura oo aan heshiiska ku jirin kuna macneeyey in Beelaha Waqooyi ( British Somaliland ) ay go,aansadeen inay ka go,aan walaalahooda Soomaaliyeed, lana baxaan Somaliland.

Waxaan Dawladaha, Ururada Dawliga ah, Ururada Caalamiga ah, Ururada Samafalada, Ururada Xuquuqda aadamiga u dooda, Maxkamada aduunka iyo Beelaha Soomaaliyeed ee warqadani ku socoto u cadaynaynaa,

In heshiiskii Burco ee Beelaha Waqooyi gaadheen uu ahaa heshiis xabadjoojin iyo nabadgelyo oo aan wax siyaasada lagaga wadahadlin ama lagaga heshiin.

In aanay jirin wax kala go,is SOOMAALIYEED ama gooni isutaag Somaliland oo lagu heshiiyey, iyadoo ay markhaati buuxa idiin tahay.

A. Sida Beelaha Daaroodka Waqooyi ( EAST SOMALILAND )

U diideen Doorashadii Dastuurka oo fure u

ahayd Gooni isutaaga ama go,ista

B. Sida aan Maamulkoodu u gaadhin degaamada East Somaliland

oo Beelaha Daaroodku degan yihiin.

C. Sidii aanay uga qaybqaadan Doorashooyinkii Degaamada,

kuwaas oo ka dhacay Degaamada Dirka ( WEST SOMALILAND).

D. Diidmadii iyo dagaalkii dhiigu ku daatay ee ka dhacay Magaalada

Laascaanood ka dib markii uu tegay hogaamiyaha West Somaliland.

Mudane Daahir Riyaale isagoo masuul ka ah dhiigii daatay iyo

dadkii shacabka ahaa ee ay xasuuqeen 07.12.02. isaga iyo

maleeshiyadii uu watay oo laayey shacab warmaqabto ah.

E. Hogaamiyihii West Somaliland 1991 ee aan heshiiska xabadjoojinta

iyo nabadgelyada wada galay Mudane Abdiraxmaan Ahmed

Ali ( Tuur ) oo cadeeyey inaan kala go,is Somaliyeed lagu heshiin

kaasoo ah markhaatiga ugu weyn ee la soo qaadan karo laguna

qanci karo, cadayna kara inaan wax Somaliland oo lagu heshiiyey jirin.

In aanan raacsanay kala go,a Soomaaliya soona dhaweynayno waxkasta oo lagu helayo nabadgelyo iyo midnimo Soomaaliyeed.

Inaanu nahay laba qaybood oo kala duwan East Somaliland ( Daarood Waqooyi) iyo West Somaliland ( Dir ), Maamul naga dhexeeyaana jirin.

Waxaan aad uga xunahay in Dawladaha iyo Ururada qaarkood ay dhegaha u raariciyaan Maamulka been abuurka ah isla markaana ay afduubaan xuquuqdii ay lahaayeen Beelaha Daaroodka Waqooyi( East Somaliland) iyagoo wixii macaawimo ee aan ka sugaynay kala tashaday ama u dhiibay Maamul Goboleedka West Somaliland kuwaasoo ku tagri fala islamarkaana aan waxba soo gaadhsiin Degaamada East Somaliland iyagoo isticmaala farsamooyin aan sal lahayn.

Sidaasdarteed waxaan Dawladaha, Ururada Dawliga ah,Ururada Caalamiga ah iyo kuwa Samafalada ahba ka codsanaynaa,

In ay joojiyaan xadgudubka xuquuqeed iyo cabudhiska ay ku hayaan Beelaha East Somaliland ( Daaarood ).

In wixii mucaawimo ee ay siinayaan East Somaliland si toosa noogu keenaan iyagoon kala tashan Maamul Goboleedka West Somaliland.

Waxaan Maxkamada Aduunka (heeg) iyo aduunweynahaba ka codsanaynaa in gacan ku dhiigle Daahir Riyaale Kaahin laga abaal mariyo Xasuuqii shacabka ee isaga iyo maleeshiyadiisii ka fuliyeen Degmada Laascaanood 07.12.02. Taasoo horjoogsan doonta in xasuuq dambe ka dhaco Soomaaliya ama afrikaba, islamarkaana keenanaysa in gacan ku dhiigleyaasha Soomaalidu baqaan, taasoo horseedaysa nabadgelyo Soomaaliya ka dhacda.

Waxaan dhamaan shacabka Soomaaliyeed u soo jeedinaynaa inay meel uga soo wada jeestaan cidkasta oo isku dayda inay kala dhantaasho midnimada Soomaaliweyn.

Waxaan rajeynaynaa inaad tixgelin doontaan xuquuqdayada iyo xaalada dhabta ah.


Waad Mahadsantihiin.

Axmed Maxamed Aadan Qudhac. Gudoomiye.
Maxamed Boobe Gaxash.
Bile Khaliif Xaaji Cali.
Xuseen Dacar.
Axmed C/lahi Maxamuud Dhegaqool.
Mukhtaar Axmed Ibraaim.
Maxamed Khaliif Haaji.
Cabdale Shafay.
C/risaaq Haaji Cali.
Saleebaan Yuusuf Xasan.

dar_woq@hotmail.com Tel: 004741529576 Dibada.

41529576 Gudaha.

Waxaa lagu turjumay dhawr luqadood.


Nacaybka reer Puntland loo qabo iyo Nacasnimada haysa.

Dadka reer Puntland ku abtirsada 80% ten waxay intii uuna Dagaalka Sokeeye bilaaban ku noolaayeen meelo Puntland ka baxsan sida Xamar iyo Hargaysa meelahaa oo ay u arkayeen Dhulkoodii waxay gashadeen dhamaan Hanti wixii farahooda ku jiray, meeshana maba aanay soo dhigan in waxaas oo Hantiya Duhur cad laga fara maroojin doono, sidoo kale kuma aanay fakirin in la isku dayi doono in la dabargooyo, laakiin markii Dagaalkii sokeeyo qarxay wuxuu noqday malahaasi mid lagu khaldamay, maxaa yeelay khasaaraha Dadkaas loo gaystay kuma ekaan Hanti laga dhacay oo kaliya ee waxaa loo gaystay Xasuuq Aduunka ka dhaca kii ugu xumaa, waxaana la isku dayey in Aduunka laga cirib tiro.

Wax yaalaha Dadkaa lagu sameeyey Qoraal lagu ma soo koobikaro waxaase ka mid ah Hanti waxay lahaayeen oo laga dhacay, Gabdhahoodii oo lagu xadgudbay, Caruurtoodii oo la laayey, magaalooyinkoodii oo laga barakiciyey sida Kismanyo, iyo Qaxootigoodii oo Baqo dartiis Shanta Qaaradood buuxshay oo waliba qaar 12san Xeryaha qoxootige ee Kinya ku jiraan meesha Sarahoodii iyo Guryahoodii Rag kale ku dangiigaan.

Iyada oo ay waxaasi dhaceen hadana waxaa taas ka sii daran waxa wali lala maagan yahay, mana u baahna Qofku in uu Caqli dheeraad ah leeyahay si uu Nacaybka Dadkaa loo qabo u dareemo, ee waxaa Qofka ku filan in uu fiiriyo Homepageyada Somalidu ay leeyihiin sida ay Dadkaas wax uga qoraan iyo sida ay u jecel yihiin in Puntland halaag uga dhaco iyaga oo waliba si ay taas u gaaraan aan ka gaban in ay si toos ah oo muuqata ay Dadkaas isugu diraan, wuxuuna isku Dirkaasi Mararka Qaarkood gaaraa heer Xoolonimo oo sidii labo Rati oo ay isku soofaynayaan bay dhahaan "sirig", taas oo ku tusaysa in Nacaybka ay Homepageyada leh Dadkaas u qabaan Xadkii Bin Aadamka dhaafiyey.

Mana ahan in ay jecel yihiin in uu Puntland Halaag ka dhaco oo kale ee waliba waxaad garanaysaa in Homepageyo Magac Puntland maqaar saar ahaanta u sita loo samaysta si Halaagaa loo sii huriyo iyo in ay ku tala galeen in ay Dabka Puntland ka shidan Baansiin ku sii shubaan, taas oo ku tusaysa in Dadka Homepageyadaas furteen aanay reer Puntland ahayn maxaa yeelay Qof caqli leh kama suurtowdo in uu Dabka Gurigiisa qabsaday meeshii uu ka damin lahaa sii afuufo oo waliba Baansiin ku sii shubo.

Inkasta oo ay Magac Puntland wataan ama ay reer Puntland iska dhigaan, haddana Nacayka ay hurinayaan ayaad ka garanaysad in ay yihiin Dhidar Dhogor Idaas soo xirtay iyo Dad Qalatadii Dadka labo iyo tabo sano soo qalanaysan oo Macaga Puntland soo hagoogatay,.waxaanad taas ka garan kartaa, sida aanay Meelkale uga hadlin una soo qaadan, waxaanay ka hadlin waxa Kismanyo ka socda waxa xamar ka dhacaya iyo wax meel kale oo somaliya ka dhacaya.

Bal iswaydii Akhritow, maxaa Beelaha kale ee Somaliya sidaas oo kale wax looga qori waayey?, maxaa ku koobay Qoraalada Nacaybka huwan reer Puntland oo kaliya?, maxaa beelaha Isaaq, Hawiye, iyo D&M la isgu diriwaayey?

Waxaad kale oo aad iswaydiisaa, xagee bay Dadka Homepageyadaan lihi labo iyo Tobankii sano ee ina soo dhaaftay ee Dagaalka sokeeye socday jireen?, haddii ay reer Puntland yihiin maxay Qadiyada koobaad ee reer Puntland oo dhan ka dhaxaysa ee Kismanyo ah mar uun uga hadli la yihiin?,.maxayse Morgan markasta u weeraraan?, maxay Puntland Beel Beel iyo Jilib Jilib ugu kala tuurayaan haddii ay u hadlayaan Nin u baahan taageerada reer Puntland oo dhan, kuna dooda in uu Puntland Madaxweyne u yahay sida uu Jamac cali Jamac sheegto?.

Akhristo waxaad igu leedahay 1000$ haddii aad sheegtid meesha ay Homepageyada Mucaaradka iska dhigayaan ee Magac Puntland wata ka furan yihiin.iyo Dadka leh.

Waxaan xusuustaa Maalin ay labo Homepage oo Xamar laga leeyahay ay Xungurufi dhexmartay in ay isku handadeen Hebalow waan ku ka shifi iyo waan ku ka shifi,iyo iyada oo waliba midi xataa ka sheekeeyey IP(internet protocoll) Homepagekaas lagu toydo iyo sida uu u isticmaalo, inkasta uuna Homepagekaasi sirta sii wada dayn lakiin Ninkii Caqli leh waxa u cadayd in uu midi ku sigtay in uu kashifo in mid Homepageyada Xamar laga leeyahay maamulo Homepage iska dhika reer Puntland, waxaa kale oo tusaale u ah in Xamar laga leeyahay iyaga oo hawada ka baxaan maal mihii Xamar Taleefonku ka gana.

Waxaa cad in Homepageyadaas Xamar laga leeyahay ee akhristo isweydii, ma kaa suurtowdaa in aad Nacayb aad Dad u qabto darteen iyagii iska dhigto oo aad intaa oo waqtiya isku dirkooda ku lumisid.

Haddaba Homepageyaad cusub ee Magac Puntland lagu furtay iyo Waqtiga isku Dirka reer Puntland lagu luminayo waxay Halbeeg u yihiin n`Nacayka Dad reer Puntland loo qabo iyo sida aan wali Dhiigooda looga dhargin iyo sida waliba nabadooda looga xun yahay.

Waxase taas ka daran Dadka iska aaminayaan ee iska dabagalayaan Homepgeyo aanay aqoon waxa leh waxa kale oo ka sii daran kuwa kuwaas u Jawaabayaan oo markaas si dadban ugu taageerayn isku Dirkoodii maxaa yeelay sheekadu waxay u ekaan reer Puntland is haysta waanay siday rabeen..
Xaqiiq waxaa ah in aad Halkaas ka garan Nacaybka reer Puntland loo qabo iyo Nacasnimada haysa.

Mahadsanidin
m. jagne.
djagne@hotmail.com



Opinions expressed in this columns are those of the authors and not necessarily those of Mudugonline
Qoraaladu waxay ka turjumayaan aragtida Qoraaga mana loo fasiran karo tan Mudugonline.





Contact: webmaster@mudugonline.com

Copyright © Mudug Online 2001