Sannadguuradii
12aad ee ee kasoo wareegtay xasuuqii ka dhacay Dugsigii Sare
ee Maxamuud Axmed Cali
W/Q: Cabdulfataax
M. Cabdulle
Feb. 10, 2003
Maanta oo ku beegan 10-ka
Febaraayo ee sannadkan 2003, beesha Nuux Maxamuud meel kasta
oo ay joogaanba, waxay si murugo iyo tiiraanyo leh u xusayaan
sannadguuradii 12aad ee kasoo wareegtay xasuuqii 86 qofood
oo dhamaantood ka tirsanaa beesha Nuux Maxamuud.
Dadkaas waxaa si gardarro ah loogu gumaaday Dugsigii
Sare ee Maxamuud Axmed Cali oo ku yiil degmada Kaaraan ee
magaalada Muqdishu taariikhdu markay ahayd Feb. 10, 1991.
Maalintaas iyada ah ciidamo hubeysan oo daacad u ah maamulkii
Cali Mahdi ee lagu soo dhisay dalka Jabuuti, ayaa si bani’aaddanimada
ka baxsan u xasuuqay dadkaas. Sababta shacabkaas aan waxba
galabsan loo xasuuqayna waxay ahayd cadowtannimo qabiil oo
xilligaas si gaar ah loola beegsaday guud ahaan beelaha ku
abtirsada Daarood.
Shacabkaan la xasuuqay waxay
ahaayeen dad kasoo qaxay dagaalladii ka socday magaalada
Xamar ee lagu riday dowladdii Maxamed Siyaad Barre.
Waxayna saarnaayeen gaari xamuul ah oo ay ku qaxayeen, kadibna
waxaa xoog ku qabsaday maleeshiyo hubeysan iyaga
oo maraya tuulo la yiraahdo Mubaarak oo u dhaw degmada
Afgooye. Waxaana si qasab ah loogu celiyay magaalada
Muqdisho oo ah goobtii ay hore uga soo barakaceen.
Markii Muqdisho lagu celiyay,
waxaa loo gacan geliyay ciidamo nacayb gaar ah u qabay oo
ay ood-wadaag yihiin beesha Nuux Maxamuud. Isla markiina,
guddi si gaar ah loo xulay ayaa ku shiray Hotel Towfiiq,
waxayna ansixiyeen in la xasuuqo dhammaantood iyaga oo aan
waxba galabsan, danbina lagu soo oogin.
Aroornimadii 10-kii Febaraayo
1991, ayaa xukunkaasi lagu hor fuliyay guddi sare oo loo xilsaaray
fulinta gumaadkaas. Dadkaas waxaa lagu laayay qoriga loo yaqaan
Baroon, maydkoodiina waxaa lagu aasay hal god!
Wax yar ka dib, marki la
fuliyay xasuuqa dadkaas, Cali Mahdi ayaa wareysiyo kala duwan
ku sheegay in ilaa 50 qofood oo ka tirsan Jabhaddii
USC la dilay kadib marki looga shikiyay in ay abuurayaan
amni darro carqalad ku ah USC. Hadalkaas waxaa laga
sheegay Idaacadda ku hadasha codka maamulkiisa,
wuxuuna ahaa marin-habaabin loola jeeday in lagu baabi’iyo
dambiyada dagaal ee la fuliyay. Shacabkan la xasuuqay waxay
ahaayeen dad ku abtirsada beesha Nuux Maxamuud waxayna bah-wadaag yihiin
qabiilka Majeerteen kamana mid ahayn jabhaddii USC.
Sidoo kale ma ahayn dad hubeysan. Dadkan la xasuuqay waxay
isugu jireen arday, ganacsato iyo culumaa’udiin, da'dooduna
waxay u dhexeysay (8 jir ilaa 65 jir). Cali Mahdi wuxuu wareysigiisa
ku sheegay in tirada dadka la laayay ay ahayd ilaa
50 qofood balse tirada runta ah waxay dhamayd lix
iyo siddeetan (86) qofood. Bayaanka idaacadda laga sheegay
wuxuu muujinayaa ujeeddadiisa oo ahayd in uu daboolo
ama qariyo falalka bani’aadannimada ka baxsan ee maamulkiisu
ku kacay.
Xasuuqani wuxuu ahaa
kii ugu horeeyay ee noociisa ah oo ka dhaca magaalada Muqdisho,
waxuuna qayb ka yahay gumaadyo iyo falal argagax leh ee isugu
jira: jirdil, kufsi iyo Afduubyo loo geystay beesha Nuux Maxamuud.
Falalkaas oo dhammaantood diiwan gashan xilliyadi ay dhaceen
iyo goobihii laga fuliyayba waxaa weeye kuwo naxdin leh oo
aragagax kugu beeraya.
Xuskan sannadguurada 12-aad
ee xasuuqii ka dhacay Dugsigii Sare ee Maxamuud Axmed
Cali, oo ah mid aan ka baa’bi doonin xuxuusta dadka Soomaaliyeed
ee nabadda jecel, gaar ahaan beesha Nuux Maxamuud, waxuu kamid
yahay dhacdooyinka murugada leh ee ka dhacay dalka Soomaaliya
12-kii sano ee ugu dambeeyay. Haddaba, waxaan ugu baaqaynaa
dhamaan ummadda Soomaaliyeed iyo hey'addaha aan dowliga ahayn
ee u dooda xuquuqda aadanaha, in ay xil iska saaraan sidii
looga hortagi lahaa xad-gudubyada ka dhanka ah bini’aadannimada
loona aqoonsado kuwa ka dambeeya dambiilayaal-dagaal. Sidoo
kale waxaan u soo jeedineynaa dhammaan Ururada Bulshada
oo ay saxaafadda Soomaaliyeed qayb ka tahay in la hor mariyo
ololaha wacyi galineed ee ku wajahan nabadda iyo dhowridda
xuquuqda aadanaha, si loo abuuro jawi nabadeed oo saamaxaya
in dadka Soomaaliyeed ay ku wada noolaadaan si nabad ah oo
cadaalad iyo sinaan ku dhisan, loogana digo kuwa geysanaya
xadgudubyada ka baxsan Xuquuqda Aadanaha ee dhacaya
goor walba.
Warbixintan waxaa diyaariyay:
___________________________
Cabdulfataax M. Cabdulle
Golaha Wada Tashiga ee beesha NM
warbaahinta@yahoo.com
