Madaxda African ayaa kulan Gooni ah ku leh magaalo madaxda Eithipia ee Addisababa.

Ottawa , 3 Feb 2003 (MOL) Wasiirada Arrimaha Dibadda ee wadamada Africa ayaa kulan uga furmay magaalada Addisababa ee dalka Eithopia, kulankaas oo hor u dhac u noqonaya kulan labo maalmood ah oo la filayo inuu ka dhaco Addisababa ay isgu imaanayaan Madaxwaynayaasha wadamada Africa, wax yaabaha ay ka wada hadlayaan waxaa ugu waawayn dagaalda iyo qulquladaha ka taagan meelo badan oo ka tirsan Qaarada Africa.

Dawlada Eithopia ayaa aad u adkaysay amaanka kulanka, waana markii ugu horaysay ee wadanka Eithopia lagu qabto kulanka African Union tan iyo intii ururka la aasaasay. kulankii kan ka horeeyayna waxay ku yeesheen dalka South African July 2002.

Madaxdii ugu horaysay ee shirka timid ayaa waxaa ka mid ahaa Muammar Gaddafi, madaxwaynaha Libya, Thabo Mbeki madaxwaynaha South Africa, Robert Mugabe, Madaxwaynaha Zimbabwe, Omar Hassan Al-Bashir, madaxwaynaha Sudan iyo madax kale oo badan, waxaana la filayaa in shirka uu furmo barrito oo isniin ah sida ay sheegeen qabanqaabiyaasha shirka.

Qulquladaha ku soo kordhay Qaarda Africa tan iyo intii la aasay African Unity waxaa ka mid ah dagaalo ka qarxay dalka Ivory Coast tasoo oo sii siyaadisay dagaaladii horay uga socday Qaarada oo ay ka mid ahaayeen Republic of Congo (DRC) Sudan Somalia iyo Burundi.

Waxaa kaloo la rajaynayaa in shirka lagu soo qaadi doono dagaalada maraykanku damacsanyahay inuu ku qaado Dalka Iraq taasi oo laga yaabo inay qiimaha shidaalka kor u qaado Africana aysan ka soo kaban Karin maadaama ay tahay Qaarda Aduunka ugu saboolsan. Nkosazana Dlamini-Zuma, oo ah Wasiirka arrimaha dibadda ee dalka South Africa ayaa oo isagu furay shirka Wasiirada wadamada Africa ee shalay ayaa ka digay in hadii dagaal lagu qaado Iraq ay keeni karto hoos u dhac ku yimaada dhaqaalaha waxaa kaloo oo aad shirka uga muuqatay in Golaha Amaanka loodaayo hubka dhigista wadanka Iraq lagana war dhowro go'aamada ka soo baxa Golaha Ammaanka sida uu ka caddeyay shirka Madaxwaynaha Dalka South Africa Mbeki, sidoo kale waxay wasiiradu aad uga digeen dagaal ka dhaca dalka Iraq inuu sababi karo in deegaanka Middle East daganaansho laga waayo..Waxay kaloo xuseen khasaaraha shacabka Iraq ka soo gaaraya dagaalka inuu aad u badanyahay ayna codsi u dirayaan dalka Maraykanka inuu ka joogsado dagaalka uu damacsanyahay inuu ku qaado Iraq.

Waxaa kaloo lagu wadaa inay ka wada halaan madaxda shirka ka soo qayb galaysa dowrka ay ka ciyaariyaan xallinta dhibaatooyinka Qaarada haysta iyo inay abuuraaan Xoogag Nabadgalyo oo wadajir ah, arrintaasna waxaa hadda ka hor lagu diiday Gaddafi oo horay usoo jeediya in la abuuro Midowga Wadamada Africa, sidoo kale Gaddaf wuxuu Garoonka shalay kala so dagay dhawr diyaaradood iyo dhowr baqol oo ilaaladiisaa. Sida ay cadeeyeen qaar ka tirsan maamulayaasha Airportka.

Wasiirada Arrimaha Dibadu way diideen aaragtida Gaddafi oo ah in la abuuro Midowga Wadamada Africa oo yeelaynaya Maamul dhexe iyo Ciidamo Midaysan, laakiin sida ay cadeeyeen danjirayaal African ahi Gaddafi aad ayuu uga dhex muuqdaa Madasha Shirka sababtuna waxaa weeye lacagta uu haysto iyo wadankiisa oo hodan ku ah Shidaalka.

Waxaa kale oo la rajaynayaa in shirka lays kula soo qaado sidii loo abuuri lahaa nidaam dhaqaalaha kor loogu qaadayo, waxaana la filayaa shirka inay yimaadaan soddon iyo sagaal (39) madaxwayne oo African ah, waxaa sida la sheegay aan shiraka imaanayn Isayas Afewerki oo ah Madaxwaynaha Dalka Eritrea mana uusan imaan Addisababa tan iyo intii dalkiisu dagaalka la galay wadandanka Ehtopia sanadkii 1998 oo ay ku dagaalameen khilaafaad xuduudda la xiriira.

Mudugonline.com

---

Waxaa la filayay inay Eldoret ka dhoofaan Madaxweynaha Puntland Cabdullaahi Yusuf iyo Wafdi kale oo ka socda golaha SRRC , halka Muqdishana uu kaba dhoofay wafdi uu hogaaminayo Cabdiqaasim Salaad Xasan madaxweynaha Maamulka Carta lagu soo dhisay.

Warar AllPuntland ka heshay ilo xog ogaala ayaa sheegaya inay tahay ujeedada wafdiyada Somalidu ka qaybgalka shirka AU-da uga furmaya Adis-Ababa casimada Itoobiya, waxayna u muuqataa in la isku haysto cidda ku fariisanaysa kursiga Somalida ee shirkaas.

Maamulka Cabdiqaasim ayaa dhawr shir oo caalami ahaa kagaga qayb galay magaca Somaliya tan iyo markii lagu soo dhisay dalka Jabuuti, isagoo markaas ka faa'iidaystay kala daadsanaantii kooxaha kale iyo magacii dawladnimo ee lagu unkay Jabuuti, laakiin maamulka Cabdiqaasim kama qayb galin shir la mid ah kan Adis-ababa hadda loo aaday wixii ka dambeeyay shirka dib u heshiisiinta Somalida ee loo fadhiistay Eldoret, kaasi oo bilowgiisiiba lagu diiday in heer dawladeed loogu aqoonsado maamulka Cabdiqasim ka soo qaybgalka shirkaas, taasina ay keentay in Cabdiqaasim uu isagaga joogo inuu shirkaasi Eldoret tago mar haddaan lagu casumin inuu shirka kagaga qayb galo isagoo madaxweynaha Somaliya ah.

Waxaa Khamiistii Adis-Ababa ka dhacay shir albaabada loo xirtay oo dhexmaray wasiirada arimaha dibada dalalka Itoobiya, Jabuuti iyo Kenya oo iyagu gacanta ku hayay arimaha shirka Somalida ee Eldoret, Kenya ka socday, shirkaas oo ay ka qaybgaleen wakiiladii dawladahaas uga wakiilka ahaa shirka Somalida ee Eldoret ayaa la iskula soo qaaday siddii looga miro dhalin lahaa shirka iyo siddii xal loogu heli lahaa wixii caqabad shirkaas ka jiray, inkastoo aan warar badan saxaafadu ka helin kulankaas, waxaana lagu waddaa inay madaxda IGAD ee kalana kulan fguud arinta ka yeelan doonto marka la isugu yimaado kulanka AU-da .

Warka ku sabsan wafdiyada Somalida ayaa xaqiijinaya in casuumada Cabdiqaasim ka helay shirkaas ay qalqaalo xoogbadan usoo galeen Liibiya iyo Jabuuti oo iyada maamulkaan soo dhistay, wasiirka dibada ee Jabuuti oo ku sugnaa dabayaaqadii todobaadkaan Adis-Ababa ayaa qalqaalo xoogbadan ka galay xarunta AU-da oo iyadu Adis-ababa ku taal, halka madaxda kale ee Somalida ee Eldoret ku sugnaydna ay casuumadooda ay ku tagayaan Adis-Ababa qaalqaalada u galeen dalal ka Suudaan, Ugaanda iyo Itoobiya.

Warka ayaa tilmaamaya inuu jiro qorshe kale oo arimaha Somaliya la xiriira oo horyaal shirka AU-da oo qodobada looga hadlayo ay ka mid yihiin xalinta khilaafaadka Afrika, isla markaana waxaa la filayaa in qorshahaasi uusan ahayn mid ka hor imaanaya shirka Eldoret ee uu yahay mid lagu xoojinayo..

Isku soo duuboo xeel dheerayaasha arimaha Somaliya u dhuun daloola ayaa aaminsan haddii shirka AU-da ee Adis-Ababa loo ogolaado mid ka mid dhinacyada Somaliya inay kaga qaybgasho magaca Somaliya, iyadoo aan natiijo fiican laga gaarin xalinta khilaafka Somaliya iyo Shirka Eldoret inay tahay taasi caqabad kale oo lagu hor gudbay xal loo helo arimaha cakiran ee Somaliya, xili rajo fiican laga qabay shirka Eldoret, caqabadaasi oo noqnaysa mid kale oo ula kac uga timid dalalka dibada ee arimaha Somaliya ku lugta leh, mid ka mid xeel dheerayaasha Somalida oo AllPuntland la hadashay ayaa qaba in mas'uuliyada wixii caqabad halkaas kaga yimaada shirka Eldoret ay yeelanyso cida (Dawladii) casuumada ugu horaysa siisay mid ka mid ah kooxaha Somaliya taladeeda isku haysta.

AllPuntland.com

---

---

Contact: webmaster@mudugonline.com

Copyright © Mudug Online 2001

---