Wararka Mudugonline

MUNAASABADLE, TIR.46aad, Kismaayo, Talaado, 15 April, 2003, waxaa soo saara Waamo Information Cetre,tafatire Cali Saciid Max’ed. Tel.254-722723344, Email: Assiyaasa_newspaper@yahoo.com
Wararka Assiyaasiya ee Toddobaadkan waxaa ka mida:
ŽToddobaadkan waxa ku soo kordhay shirka Soomaalida
ŽTacsi:Yuusuf cali Barre
ŽDiplomaasiyiin Reer Galbeed oo toddobaadkan soo booqday
ŽMowliid Macaane Maxamuud oo warbixin siiyey Assiyaasa
ŽYaa ku habboon inuu xubin Baarlamaan noqdo?
ŽCabdalla deerow oo u jawaabaya C/qaasim.
ŽIlaahow waxba dhoor san maayee dhagaxyo soo daadi
ŽHabdhaqanka dagaallada iyo duulaamada Somalidii Hore



Toddobaakan waxa ku soo kordhay Shirka Soomaalida .

Shir Guddoonka oo qaabilay Culimada Soomaalida

Isniin 7/4/03 , Mudane Kipligaat wuxuu kula shiray Pink Room culimada Soomaalida shir dib u heshiisiinta ka soo qeyb gashay wuxuu u sheegay ineyan marnaba dhaceyn in la khilaafo qaanuunka 4.5 iyo inaan qofna lagu kordhineyn tirada ergada oo ah 361 ergey ,iyo iney maankooda ka saaraan kiristiyaan iyo cid kaloo magac diin ku socota in la siinayo ergo , nimanka kiristiyaanka ee Soomaalida ah waxey iga codsadeen inaan Baadg-ka ergeynimo siiyo waxaan u sheegay inaan tirada la kordhin karin , laakiin jiifka iyo cunnada waxaan kala hadlay hey’ado xiriir la leh kaniisadaha si ay arrimahaasi uga saacidaan weyn iga aqbaleen ,waxaan kaloo ku saacidey waraaqo u saamaxaya iney soo booqan karaan xarunta shirka , cid kasta oo isku dayda iney magac diin wax ku kharribto oo hor istaagta geeddi socodka nabadda waan ka saareynaa shirka oo ma ogolin rabshado ceynkaa oo kale .

Tacsi:

Cali Diiriye Cusmaan, Max'ed Max'ud Jaamac ( MJ) Cusmaan Ciise Cirro, Xuseen Cali Cilmi, Aadan Cumar dheere, Ceydiid, Bashiir Max'ed, C/Laahi Dheere, Sanyare waxey dhammaan tacsi u dirayaan ehelladii iyo qaraabadii uu ka geeriyooday Yuusuf cali Barre oo xaley ku geeriyooday magaalada Nairobi, waxaa tacsida la ogeysiinayaa ehelladiisa iyo qaraabadiisa ee ku kala nool gobolka Mudug, Yurub iyo Mareykanka, waxaana isagana alle uga baryeynaa Jannadii firdowsa inuu ka waraabiyo. Amin..Amiin..

Diplomaasiyiin Reer Galbeed oo toddobaadkan soo booqday xarunta shirka dib u heshiisiinta Soomaalida

Talaado 8/4/03 , wuxuu shir guddoonka Mudane kipligaat xafiiskiisa ku qaabilay wafdi Iswidhish oo uu horkacayey nin ka tirsan golaha wasiirada dalka Iswidhin, qiyaas hal saac iyo rubi ayuu shirkaasi socday : 11.15 – 12. 30

Khamiis 10 / 4/ 03

11.30 – 12.30 wuxuu shir guddoon mudane Kipligaat ku qaabilay xafiiskiisa Mudane Fred Racke oo ah Danjiraha wareega ee dalka Netherland u qaabilsan dalalka Harooyinka waaweyn iyo Geeska Afrika .

Mowliid Macaane Maxamuud oo warbixin siiyey Assiyaasa

Mowliid Macaane oo ah guddoomiyaha SAMO isla markaana ah afhayeenka isbaheysigii G8 ayaa warbixin la xiriirta howlaha shirka ku siiyey wargeyska Assiyaasa xarunta IGAD Media ,isagoo ka jawaabaya war website-ka Horn Afric Online uu faafiyey oo cinwaankiisu ahaa SRRC Reject Suggestion from Kipligaat wuxuu :hadalkiisa ku billaabay in Mudane Kipligaat qoraal ama oraah midna uusan soo hor dhigin weligii oo la xiriirta ka tashiga qaabka ay noqoneyso dowladda lagu dhisayo Mbagathi hadduu Alle idmo. Qaabka ay noqoneyso dowladda cusub cid la keli noqon karto ma jirto, waana arin go’aan ka gaaristeeda u taal dhammaan ergada Soomaaliyeed ee wejiga 3aad . wuxuu kaloo ka warramay in 27kii Oktoobar 2002 iney hoggaamiyeyaasha go’aansadeen in tirada baarlamaanka ay noqoneyso 450 xubnood oo loo qeybsanayo 4.5, waana wejiga 3aad oo aad uga duwanaan doona qaabka hadda lagu joogo Mbagathi, ayadoo lagu xiri doono ka mid noqoshada baarlamaanka shuruudo waa siduu hadalka u dhigee .

Sidaasoo kale maraan wax ka weydiinay guddiga isku habeynta qoraalka ay soo gudbiyeen 6 guddi Farsamo? wuxuu ku jawaabay : waxaan u arkaa in lagu naas nuujinayo shakhsiyaad dan leh, oo aad mooddo iney ka xishoonayaan ahaanshahooda Soomaalinimo. Soomaalida waxey tiraahdaa : xalaal maalin cad ayaa la qashaa, maxaa keenay in meel mugdi ah lagu magacaabo guddigaasi, ayadoo aan la gala tashan hoggaamiyayaasha Soomaalida iyo ergada kale? Sida ku xusan qodobka 6aad ee qaabka hoggaaminta shirka (Rules of Procedure) waxaa ku cad in guddiga hoggaamiyayaasha ay yihiin kuwa leh awoodda hoggaaminta shirka, go’aanka kama dambeyska waxaa leh shirweynaha (planary ).

Haddii la doonayo in shirkani dhedhen loo yeelo oo Soomaalida iyo beesha caalamka u cuntamo, waa in la raacaa laguna dhaqmaa heshiiskii la saxiixay ee qaabka hoggaaminta shirka kaasoo ay goob joog ahaan u saxiixeen IGAD, wakiillada beesha caalamka, markhaati ahaana uu u saxiixay madaxweynihii hore ee Kiinya Mudane Daanial Arap Moi .

ARAGTIDA WARGEYSKA

YAA KU HABBOON INUU XUBIN BAARLAMAAN NOQDO?

Qofka ku habboon inuu noqdo xubin baarlamaan waa qof leh aqoon ugu yaraan heysta shahaado dugsi dhexe, waxaa haboon inuu yahay qof u bisil qabashada mas’uuliyaddaasi, oo garan kara waxa ay u baahan yihiin bulshada ama degaanka uu matalo sida : adeegyada waxbarashada, caafimaadka, biyaha, shaqooyinka iwm . waa inuu yaqaanaa af Soomaaliga ka sokow afafka Inigriiska ama Carabiga ama Talyaaniga, haddii 3-daas luqadood uu wada yaqaan kaba sii fiican .

Qabiil wax ku qeybsiga waxey ku eg- tahay hadduu Alle idmo marxaladan oo ah mid looga gudbayo dowlad la’aanta dalka ka jirta, laakiin ma habboona iney tani lumiso nuxurka laga doonayo xubin baarlamaan, oo markaa beelaha ay keensadaan qof aan weligii iskuul gelin oo aan wax shahado ah heysan, qofka ceynkaasi ah ma qaadi karo mas’uuliyad noocey noqotaba, waayo aqoon uu ugu doono waxa ay rabaan ummadda ama deegaanka uu matalayo ma laha sida adeegyada lagama maarmaanka ah.

Ayadoo qofka uu qabiil ku imanayo haddana waxaa lama huraan ah in mas’uuliyiinta beelaha loo sheego in dadka ay u soo xulanayaan xubin baarlamaan iney noqdaan dad aqoon leh oo anfici kara qaranka iyo qowmayadda Soomaaliyeed. Xal joogto ma noqon karto in mar walba qabiil lagu doorto xubnaha baarlamaanka waayo Tusaalahan ayaa caddeynaya : Haddii nin Reer Qurac uu xubin baarlamaan noqdo , oo uu markaa u yimaado qof beeshaasi u dhashay oo doonaya in ceel biyo loo qodo deegaanka, cusbitaal iyo dugsi waxbarashana loo dhiso , oo markaa uu ku yiraahdo mudanihii baarlamaanka bal marka hore isu key sheeg yaad ka tahay Reer Qurac ? markuu u sheego oo ay u caddaato iney labo jilib kala noqdeen sida Reer Qumbe iyo Reer Qansax, oo uu ugu jawaabo anigu waxaan ka ahay Reer Qumbe waxba uma hayo Reer Qansax, sidaa soo kale hadduu u yimaado qof Reer Qansax ah oo uu ugu jawaabo anigu Reer Qalinle ayaan ka ahay ee adigu ma tihid Reer qalinle sidaa aawadeed waxba kuuma hayo

Tani waxey keeneysaa in beel kasta, jilib kasta iyo jifi kasta kalksooni darrada halkaa ka iman kartaa aawadeed ay aad ugu dadaasho iney xubin baarlamaan ay ku yeelato baarlamaanka dalka waana arin aan suuro gal aheyn, waayo haddii dadkoo idil xubno baarlamaan noqdaan yaa noqonaya shacabkii ama rayadkii loo talin lahaa, dalkuse dhaqaale ceynkaas oo mushahar looga dhigo ma leeyahay? jawaabtu waa maya .

Deegaan baa lagu soo doortaa mudanaha baarlamaanka ee dalalka kala duwan ee caalamka, deegaanka mudanaha laga soo doorto waxaa dhici karta iney ku nool yihiin beelo fara badan, waxeyna xaq u leeyihiin iney kala hadlaan Mudanahooda adeegyada ay u baahan yihiin sida : waxbarashada, caafimaadka Iwm. hadduu wax u qaban waayo doorashada xigta ayey tuurayaan oo ay dooranayaan qofka ay aamnisan yihiin inuu wax u qabanayo.

CABDALLA DEEROW OO U JAWAABAYA C/QAASIM.

Guddoomiyaha barlamaanka TNG-da Mudane Cabdalla Deerow ayaa ku tilmaamay toddobaadkan isku dayga C/qaasim uu ku doonayo inuu ku cusbooneysiisto muddo 3 sano oo kale iney tahay damac xumo iyo daneysi shakhsiyadeed, wuxuu intaa raaciyey muddo 2 sano oo aan Muqdisho fadhinay waxba may naan qaban, maanta inuu ummadda ka doorto kuwii ka cadaado yeeshay iney danta guud ka hor yimaadaan waa ayaan darro .

Dhanka kale waxaa toddobaadkan soo gaaray xerada Amgaaathi lacag dhan US$ 260,000 , lacagtan C/qaasim wuxuu ugu talo galay inuu ku kasbado xubno ergada ka mid ah oo shirka inta ay ka tagaan dabadeed aada shir ku sheegga uu doonayo inuu Muqdisho ku qabto, si uu u fashaliyo shirka dib u heshiisiinta ee Kiinya ka socda, lacagtani qaabkii hore ee ay u qeybini jireen iyo waddooyinkii la soo marsiini jirey waa laga baddalay, waxaa masuuliyaddeeda lahaa ninkii uu horey uga wakiilka ahaa arrimaha ceynkan oo kale, balse qeybinta lacagta ee la siinayey qofkii baaj heysta ee yiraahda Muqdisho ayaan aadayaa waxaa lagu baallimanayey xaafadda Islii, qofkii waxaa la siinayey US$ 500, wakiilka C/qaasim waxaa kaloo la shaqeynayey 3 qof oo kala ah : qof ka tirsan ururada bulshada, Itixaad ganacsade ah oo C/qaasim xidid la ah oo 6 street, Islii xafiis ku leh, iyo nin ka tirsan raggii ka qeyb galay shirkii Carta.

Maxaa laga faa’iiday jawaabta waa waxba kama uusan faa’iidin C/qaasim, balse waxaa ka faa’iidey ergada lacagtaasi wax ka heshay oo aaminsan in lacagtaan magacooda looga soo baryay dalalka carabta oo intey jeebka dambe gashteen dabadeed sii watay ka qeyb galka shirka, iyagoo haddii ay shirka sii joogaan ay markey ugu yar tahay halkan kala laabanaya iyagoo xubno baarlamaan ah, laakiin wax Muqdisho u yaal oo aan indha xumo iyo afduub mooyee ayan wax wanaag ku arkeyn ilaa ay Soomaaliya ka hesho dowlad soo celisa ammaanka iyo kala dambeynta.

Ilaahow waxba dhoor san maayee dhagaxyo soo daadi

Shirka jaraa’id uu C/qaasim ku qabtay guriga uu deggan yahay ee Muqdisho shaleyto, markaad eegto beenta iyo sida xishood darrada uu u hadlay isagoo adeegsaday ereyada haddii shirkan fashalmo, ereyga haddii Rasuulka (scw) wuu reebay, Ummadda Soomaaliyeedna kheyr iyo wanaag ayey ka rajeynayaan shirkan oo hadda gebagebo maraya hadduu Alle idmo, kalsoonidii xubnaha TNG-da ayuu waayey. Wuxuu isaga bi’yey ayuu dusha ka saaray dadweyana Muqdisho, dalka Itoobiya iyo beesha Caalamka. Shirkii Carta wixii lagu soo dhisay isaga ayey ka socon waayeen oo diiday inuu beeshiisa ka saaro guryaha iyo beeraha ay bililiqada ku heystaan, isagaa soo sameystay lacago been abuur ah, deeqihii caalamka uu kaga soo qaaday magaca ummadda Soomaaliyeed jeebka ayuu ku shubtay ilaa dhaqan xumo tii ugu darneed ay Muqdisho ka dhacday sida wiilasha yaryar oo la kufsado taasoo billaabatay Luuliyo 2002, doollarka Carta ka hor wuxuu ahaa 797,000 sh so markii wixii Carta lagu soo dhisay Muqdisho la keenay 33 malyan sh.so ayuu gaaray.

Warbixinta c/qaasim ee shaleyto waxey ka dhigan tahay : Ilaahow waxba dhoorsan maayee dhagaxyo soo daadi

Casharka Toddobaadka

HABDHAQANKA DAGAALLADA IYO DUULAMADA SOOMAALIDII HORE

Dagaaladii qabaa’ilka Soomalida dhex mari jirey waxay lahaayeen hab la raaco iyo magacyo la yaqaan oo mid waliba leeyahay micno gaar ah iyo u jeedo loogu talagalay.

-dagaal qab iyo kibir iyo wax aan qiimo laheyn sida: wiil wiil kale uleeyey ama gabar la dharbaaxay, Awr la xaday IWM ayuu ka bilaaban jiray. Sidaan ku soo xusnay dhammaadka fasalkaMaxaa dagaallada Soomaalidu ku bilaaban jirey”

Dagaallo ujeeddo leh oo lagu magacaabay afar magac oo kala ah:

  1. Duulaan
  2. Raacdo
  3. Gaaddan (Raacdo Reeb)
  4. Wareemato (Killer Band)

Afarta magac ee dagaallada ku magacaaban haddii aan mid waliba gaarkiisa u falanqeyno waa sidatan.

DUULAAN:

Duulaan waa col weyn, hubeysan oo gadduunsaday dagaal, dil iyo dhac. Howlgalka duullaanka waxaa ka mid ah markii colka la dumo, abaabulka iyo qorshuhuna u dhamaadaan waxaa la caleemo saari jirey abaanduulaha colka madaxda u noqonaaya iyo ku xigeenadiisa, haddii abaanduulaha la dilo, la dhaawaco ama uu bukoodo ciddii hogaamin lahayd duulaanka colka.

Shuruudaha abaandulaha lagu caleensaarayo waxaa ka mid ahaan jirey:In uu yahay geesi dagaal yaqaan ah, haybad iyo dulqaad leh aqoona u leh hab maamulka colka iyo sida loo dagaal geliyo, dhaawacana u dagaalama oo aan ku tagin tolkii ceeb u keenin dagaalkana haybad iyo burji ku leh, duulaamo hore liban ku soo hooyey waxaa loo duulay yaqaan.

MAAMULKA IYO AMARADII ABAANDUULAHA:

Sida badan colka waxaa ku koobnaan jirey qabiil kaliya, labo ama sedex qabiil oo isku hayb wadaag ah gobolna wada degan.

Marka hore abaanduuluhu colka u qeeban jirey qabiil qabiil haduu dhowr qabiil ka kooban yahay, iyo jilib jilib iyo sida ay isu xigaan si ay dhaawacooda uga tagin, wuxuu xubin jirey hubka la sito iyo wareegada la wado iyo tirada ragga si uu wax walba isugu jaan-gooyo, markaa ka dib wuxuu u sheegi jirey ninka gabyaaga ah, iyo faaliyaha. Marka colku dareerayo, hubka loo sameeyo iyo meesha la isku sugayo intaan weerarka la qaadin.

 

©ASSIYAASA
NEWS PAPERS

 

Mudugonline.com


 






Contact: webmaster@mudugonline.com

Copyright © Mudug Online 2001